Op woensdag 9 maart 2016 heeft voor het Europese Hof van Justitie in Luxemburg de zaak gediend tussen de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB), de Stichting Leenrecht, Stichting Lira, Pictoright en het Nederlands Uitgeversverbond (NUV). Kernvraag was of e-books onder het leenrecht vallen binnen de huidige wetgeving, of dat voor het uitlenen van e-books toestemming van rechthebbenden nodig is.

Op dit moment geldt het leenrecht alleen voor fysieke boeken. Inzet van het NUV is dat dit zo moet blijven. Op dit moment maken bibliotheken en uitgevers namelijk prima afspraken over de beschikbaarstelling van e-books door bibliotheken aan hun leden. Nederland loopt dan ook internationaal voorop als het gaat om e-books die bij de bibliotheek beschikbaar zijn: op dit moment al meer dan 10.000 stuks. Auteurs profiteren hiervan, omdat zij via hun uitgever hierover een royaltyvergoeding krijgen.

Wanneer e-books echter onder het leenrecht zouden vallen, dan zou dit betekenen dat ieder boek, ook de nieuwste bestseller, door de bibliotheek via het internet beschikbaar gesteld gaat worden, zonder voorafgaande afspraken over onder meer de prijs. Dit zal leiden tot ernstige marktverstoring en concurrentievervalsing voor nieuwe, innovatieve projecten als Mofibo en Bliyoo. Dat deze zorgen reëel zijn, bewees een tijdelijk experiment in Denemarken, waardoor de verkoop en reguliere verhuur van e-books ernstig werd verstoord.

Het NUV heeft daarom gepleit dat het oprekken van de Europese regelgeving waarin het leenrecht voor fysieke boeken is geregeld, leidt tot een ernstige verstoring van het zorgvuldige stelsel van auteursrechten waarin rekening wordt gehouden met alle partijen: auteurs, uitgevers en gebruikers.

Tijdens de zitting deelden Frankrijk, Griekenland en Tsjechië de opvattingen van het NUV tegen verruiming van het leenrecht. Zij meenden ook dat een toewijzing van de vorderingen van de bibliotheken zal leiden tot een incoherent stelsel van regels. De lidstaten benadrukten dat niet het Hof, maar de wetgever moet beslissen over een eventuele herziening van het auteursrechtstelsel.

De advocaat-generaal heeft aangegeven op 2 juni 2016 zijn opinie te zullen leveren, een advies aan het Hof. Een uitspraak wordt in de loop van het jaar verwacht.